- Μαδράς
- ή (επίσημα) Τσενάι (Madras, επίσημα Chennai). Πόλη (6.424.624 κάτ. το 2001) της νοτιοανατολικής Ινδίας, πρωτεύουσα του ομόσπονδου κρατιδίου Ταμίλ Ναντού (130.058 τ. χλμ., 62.110.839 κάτ.), στην ακτή του κόλπου της Βεγγάλης. Τέταρτη μεγαλούπολη της Ινδίας μετά τη Βομβάη (επίσημα Μουμπάι), την Καλκούτα (επίσημα Κολκάτα) και το Δελχί, το Μ. είναι ένα από τα μεγαλύτερα ινδικά βιομηχανικά κέντρα (υφαντουργία, βυρσοδεψία, συγκροτήματα μηχανουργίας, μεταλλουργίας και ειδών διατροφής), κυρίως όμως εμπορικό, χάρη στο τεχνητό λιμάνι της, που είναι το τρίτο μεγαλύτερο της Ινδίας και αποτελεί διέξοδο μιας εκτεταμένης ενδοχώρας (εξαγωγή βαμβακιού, δερμάτων, ελαιούχων σπόρων, καπνού, μαγνησίτη, μαρμαρυγία κλπ.), με την οποία συνδέεται με πυκνό οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο. Η πόλη, που βρίσκεται στην ακτή του Kορομαντέλ, στις εκβολές του ποταμού Kούαμ και εκτείνεται κατά μήκος της θάλασσας επί 15 χλμ., αποτελείται από διάφορους πυρήνες. Γύρω από την ακρόπολη, στα Β, αναπτύχθηκε το αρχικό ευρωπαϊκό κέντρο, που ονομάστηκε Tζόρτζταουν. Το Μ. είναι επίσης αξιόλογο πολιτιστικό κέντρο, με πανεπιστήμιο που ιδρύθηκε το 1857, διάφορα μουσεία και πολλά ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Από τα πιο γνωστά μνημεία του είναι ο καθεδρικός ναός του Αγίου Θωμά που χτίστηκε από τους Πορτογάλους (1504) –στον οποίο, σύμφωνα με μια τοπική παράδοση έχει ταφεί ο απόστολος Θωμάς– και το συγκρότημα του φρουρίου Σεντ Τζορτζ, όπου, μεταξύ άλλων, υπάρχει και ο αρχαιότερος αγγλικανικός ναός της Ινδίας, που χρονολογείται από τα τέλη του 17ου αι.
Ιστορία. Το Μ. ιδρύθηκε το 1639 από την αγγλική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών, κοντά στο χωριό Μαδρασπατάμ και, μετά την ανέγερση του φρουρίου Σεντ Τζορτζ, έγινε ο κυριότερος βρετανικός εμπορικός σταθμός στην ακτή Κορομαντέλ. Γύρω από τα τείχη του φρουρίου άρχισαν να συγκεντρώνονται όλο και πιο πυκνές ομάδες κατοίκων, ώσπου χτίστηκε μια πόλη, η οποία έγινε το μεγαλύτερο αγγλικό αποικιακό κέντρο του νότιου τμήματος της Ινδίας. Η επέκταση του υπήρξε ταχύτατη· μέσα σε σύντομο διάστημα, το Μ. απορρόφησε τα γύρω χωριά (Αντγιάρ, Σεμπιγιάμ, Σαϊνταπέτ, Σεντ Τόμας Μάουντ) που έδωσαν την ονομασία τους σε διάφορες συνοικίες της πόλης. Μετά την ανεξαρτησία της χώρας, το Μ., όπως και άλλες μεγαλουπόλεις της Ινδίας (Καλκούτα, Βομβάη), μετονομάστηκε σε Τσενάι, σε μια προσπάθεια εξάλειψης του αποικιακού χαρακτήρα των πόλεων.
Η ψηλή «γκοπούρα», στην πύλη εισόδου ενός ινδουιστικού ναού στο Μαδράς, μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ινδίας.
Dictionary of Greek. 2013.